In opdracht van de Provincie Noord-Holland heeft ADC ArcheoProjecten in samenwerking met PeriplusArcheomare en Subcom een 12e eeuwse sarcofaag opgegraven in het Markermeer bij Etersheim (afbeelding 1). Op de locatie van het verdronken middeleeuwse dorp Etersheim voert de Landelijke Werkgroep Archeologie Onder Water (LWAOW) veldverkenningen uit onder water. Bij een van deze verkenningen is door R. Leguit een uit de bodem stekende stenen rand aangetroffen waarvan men het vermoeden had dat het een sarcofaag betrof. De locatie is vervolgens vele malen opnieuw verkend en door middel van handmatige sonderingen is vastgesteld dat het hier daadwerkelijk om een zandstenen sarcofaag ging. Tijdens de verkenningen zijn verschillende fragmenten menselijk bot, fragmenten tufsteen, bewerkt natuursteen en aardewerk aangetroffen. De vondst van de sarcofaag is gemeld en vervolgens is in overleg met de Provincie Noord- Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) besloten de sarcofaag te lichten om hem ex situ veilig te stellen. Met deze actie wilde men voorkomen dat het object en de inhoud door sportduikers zouden worden aangetast, aangezien de sarcofaag goed bereikbaar was en Etersheim een populaire duiksite is. Bovendien bestond het vermoeden dat het object als gevolg van bodemerosie steeds verder vrij zou komen te liggen waarmee behoud in situ niet gegarandeerd was. Het veldwerk is uitgevoerd op 13 en 14 augustus 2009. Hierbij is niet alleen de sarcofaag zelf, maar ook de sarcofaagdeksel aangetroffen. Het veldwerk is verricht conform het Programma van Eisen (PvE), dat door W.B. Waldus is opgesteld.1 |
![]() |
![]() |
Het vondstmateriaal is bestudeerd door S. Ostkamp (aardewerk), M. Melkert (natuursteen en keramisch bouwmateriaal) en L. Kootker van het instituut voor Geo en Bioarcheologie van de VU (menselijke botresten) en E. Altena (DNA onderzoek). B. Ooijevaar, amateurhistoricus uit Hoogwoud, heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het project met een beschouwing over de interpretatie van de symbolen op de sarcofaagdeksel en de inventarisatie van sarcofaagvondsten in Noord-Holland. De resultaten van deze deelonderzoeken staan in afzonderlijke hoofdstukken beschreven. Onze dank gaat uit naar de LWAOW voor de plezierige samenwerking gedurende het veldwerk en de uitwerking. Verder bedanken wij E. Schurink van de Historische Vereniging Oosthuizen voor het ter beschikking stellen van informatie over Etersheim voor dit project. (bron: ADC Marritiem, enkele citaten uit rapport 2209) video.berging.sarcofaag.html (verder veel links bij GOOGLE onder "sarcofaag, etersheim") -------------------
De sarcofaag zal tzt tentoon worden gesteld in het
geplande
archeologische depot van de Provincie Noord-Holland; tot die tijd is hij (vanaf 12 juni 2011) te bezichtigen in de Grote Kerk te Oosthuizen*. *) inmiddels verhuisd, zie http://www.huisvanhilde.nl |